در این مقاله به چگونگی تاثیر گاتر در افزایش امنیت سازه و صرفه جویی در آب می پردازیم. در سال‌ های اخیر، با افزایش آگاهی نسبت به اهمیت مدیریت منابع آبی و محافظت از سازه‌ ها در برابر خطرات محیطی، سیستم گاتر به عنوان یکی از راهکار های مؤثر در دستور کار بسیاری از سازندگان و معماران قرار گرفته است. گاتر که در زبان فارسی به آن ناودان سقفی یا آبرو نیز گفته می‌ شود، نقش حیاتی در هدایت آب‌ های سطحی و باران به مسیر مناسب ایفا می‌ کند. در این مقاله به بررسی جامع تاثیر گاتر در افزایش امنیت سازه، بهینه‌ سازی مصرف آب، جلوگیری از فرسایش بنا و دیگر مزایای آن می‌ پردازیم.

گاتر یک سیستم زهکشی هدایت آب است که معمولاً در اطراف سقف ساختمان نصب می‌ شود و وظیفه جمع‌ آوری و هدایت آب‌ های بارندگی یا ناشی از ذوب برف را دارد. این آب‌ ها از طریق لوله‌ های متصل به گاتر (Downspouts) به نقاط مشخصی مانند مخازن ذخیره‌ سازی، چاه جذبی یا سیستم فاضلاب هدایت می‌ شوند.

1.گاتر داخلی: در داخل ساختار سقف طراحی می‌ شود و کمتر در معرض دید قرار دارد.

2.گاتر خارجی: به صورت نمایان در لبه سقف قرار می‌ گیرد و نصب آن ساده‌ تر است.

3.گاتر مخفی: علاوه بر عملکرد زهکشی، جنبه تزئینی هم دارد و برای نمای ویلاهای لوکس استفاده می‌شود.

یکی از بزرگ‌ ترین خطراتی که آب‌ های سطحی برای ساختمان ایجاد می‌ کنند، نفوذ به سازه و پایه‌ های بنا است. اگر آب باران بدون هدایت مناسب به زمین نفوذ کند، به مرور باعث ترک‌ خوردگی، نشست و حتی ریزش سازه می‌ شود. نصب گاتر باعث هدایت دقیق آب به نقطه امن می‌ شود و از این خطر جلوگیری می‌ کند.

با کنترل و مدیریت درست جریان آب، دیوارها، سقف، نمای ساختمان و مصالح ساختمانی کمتر در معرض رطوبت و خوردگی قرار می‌ گیرند. این موضوع نه تنها هزینه‌ های نگهداری را کاهش می‌ دهد، بلکه عمر مفید ساختمان را نیز به طور قابل توجهی افزایش می‌ دهد.

آبهای بارندگی اگر بدون کنترل رها شوند، به گیاهان، چمن و کف‌ سازی محوطه آسیب می‌ رسانند. گاتر با هدایت آب به مسیر مناسب، از فرسایش خاک، شسته شدن کود های گیاهی و آسیب به باغچه‌ ها جلوگیری می‌ کند.

با نصب گاتر و اتصال آن به تانکر یا سیستم جمع‌ آوری آب باران، می‌ توان حجم قابل توجهی از آب را ذخیره و برای آبیاری فضای سبز یا شستشو استفاده کرد. این کار علاوه بر صرفه‌ جویی اقتصادی، نقش مهمی در حفاظت از منابع آبی کشور دارد.

ویلاهای لوکس معمولاً دارای سقف شیبدار، نمای سنگی یا چوبی و طراحی خاص هستند. در چنین سازه‌هایی، گاتر نه تنها از نظر عملکردی بلکه از نظر زیبایی‌شناسی نیز اهمیت دارد. استفاده از گاترهای مخفی با متریال‌ پروپیلن می‌ تواند نمای ویلا را شکیل‌ تر و منسجم‌ تر جلوه دهد.

تغییرات اقلیمی و بارش‌ های ناگهانی، خطر بروز سیلاب را در مناطق شهری و ویلایی افزایش داده است. در این شرایط، نداشتن سیستم زهکشی مناسب مانند گاتر می‌ تواند خسارات زیادی به همراه داشته باشد. گاتر با هدایت سریع و مؤثر آب، از بروز آب‌ گرفتگی در اطراف ساختمان و ورود آب به زیرزمین یا طبقات پایین جلوگیری می‌ کند.

مراحل انتخاب گاتر مناسب:

1.بررسی حجم بارش منطقه: در مناطق پر بارش، باید از گاتر های با دهانه بزرگ‌ تر و لوله‌ های مقاوم‌ تر استفاده کرد.

2.انتخاب متریال مناسب: بسته به شرایط آب‌ و هوایی، نوع نمای ساختمان و بودجه، می‌توان از انواع گاتر با جنس های مختلف نظیر: استیل، پلاستیکی، یا چدنی استفاده کرد.

3.محاسبه شیب و مسیر آب‌رو: نصب صحیح گاتر نیازمند شیب‌ سنجی دقیق برای هدایت آب به سمت خروجی است.

•بهتر است نصب توسط تکنسین‌ های متخصص و با ابزارهای دقیق انجام شود.

•گاتر باید از مسیر هایی عبور کند که کمترین مزاحمت بصری و حداکثر کارایی را داشته باشد.

•لوله‌ های خروجی باید به سیستم زهکشی یا مخزن وصل باشند و امکان بازگشت یا جمع شدن آب وجود نداشته باشد.

بسیاری از افراد پس از نصب گاتر، آن را به حال خود رها می‌ کنند؛ اما برای عملکرد مؤثر، بازرسی و پاک‌ سازی دوره‌ ای گاتر الزامی است. برگ، خاک یا زباله‌ های ریز می‌ توانند مسیر عبور آب را مسدود کنند و کارایی سیستم را کاهش دهند.

•حداقل 1 بار در ماه گاتر را تمیز کنید.

•بررسی اتصالات، نشتی‌ ها را جدی بگیرید.

با ذخیره آب باران، می‌ توان در کاهش مصرف آب لوله‌ کشی نقش داشت. این آب برای شستشوی خودرو، آبیاری درختان و باغچه و حتی شستشوی حیاط قابل استفاده است. در شرایط کم‌ آبی کشور، این اقدام کوچک می‌ تواند تأثیر بزرگی در حفظ محیط زیست و منابع طبیعی داشته باشد.

استفاده از گاتر در ویلا یا ساختمان، نه تنها یک انتخاب فنی است، بلکه یک تصمیم هوشمندانه برای حفظ ساختار، صرفه‌ جویی در هزینه‌ های بلند مدت، مدیریت بهینه منابع آب و افزایش طول عمر بنا به شمار می‌ آید. اگر قصد ساخت ویلا یا بازسازی خانه‌ ای را دارید، سیستم گاتر را جدی بگیرید؛ چون در بلند مدت، مزایای آن بسیار بیشتر از هزینه اولیه‌ اش خواهد بود.

این مقاله حاصل یک دهه فعالیت و تجربه تیم فنی گروه پرشین گاتر می ­باشد و همکاران ما  تمامی این ویژگی­ ها را در محصولات این شرکت اجرایی نموده اند تا راحتی و امنیت را برای کاربران عزیز فراهم نمایند.